اگر دنبال یک خوراکی پرخاصیت هستید که هم بسیار لذیذ باشد و هم برای سلامتتان بسیار مفید، به شما قیسی را پیشنهاد میکنیم. قیسی در اطراف دماوند، آمل ،تسوج آذربایجان شرقی فراوان است. البته به برگه زردآلوی خشک شده هم قیسی یا برگه نیز میگویند.
از خواص قیسی در کتابهای طب سنتی و طب قدیم بسیار گفته شده است. این محصول که به نام مشمش در این کتب آمده سرشار از بتاکاروتن و فیبر است.
اگرچه زردآلو خشک یا همان قیسی و کنسرو زردآلو در طول سال و همیشه در دسترس هستند، ولی زردآلو تازه را که حاوی منبعی غنی از ویتامین C است فقط در طول سه ماه فصل تابستان می‌توان در کشور یافت کرد.
قیسی چه فواید درمانی دارد؟
مصرف قیسی خواص درمانی بسیاری دارد که از جمله می‌توان به تصفیه خون، باز کردن عروق، رفع بوی بد دهان، پایین آوردن تب، برطرف کردن ورم مفاصل اشاره کرد. این محصول همچنین برای کم خونی نیز بسیار مفید است. مواد مغذی در قیسی می‌تواند به حفاظت از قلب و چشم کمک نموده، و بدلیل فیبر موجود در آن بدن را در مقابله با بیماری‌ها یاری می‌نماید. بتا کاروتن بالای موجود در این میوه باعث می‌شود این محصول را جزو غذاهای حافظ سلامت قلب دسته بندی کرد چرا که این ماده در محافظت از کلسترول خوب بدن یا LDL درمقابل اکسیداسیون نقش مهمی‌را ایفا می‌کند که از این طریق به پیشگیری از بیماری‌های قلبی کمک می‌کند. قیسی حاوی کلسیم، سدیم، پتاسیم، فسفر، آهن، ویتامین B3 ،B2 ،B1 و مواد نشاسته‌ای و چربی است.
طعم شیرین آن به علت مقدار زیاد ساکارز (نوعى کربوهیدرات دوقندى که همان شکر متداول مصرفى ماست) میباشد و رنگ زرد مایل به نارنجى بافت و پوست آن به علت رنگدانه آنتی اکسیدان (مواد ضد سرطان) به نام بتا ـ کاروتن مىباشد.پیشساز ویتامین A در بدن. قیسی سنگین و دیر هضم هستند و کودکان و سالخوردگان نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنند.
برخی از خواص درمانی قیسی:
ـ سرطان معده و ریه
قیسی یا زردآلوی خشک، همان طور که اشاره گردید، دارای منبع مفیدى از بتاکاروتن است. مؤسسه تحقیقات سرطان جهانى پس از مطالعه درباره ارتباط بین سرطان معده و بتاکاروتن در سال 1377 (1998) چنین گزارش کرد که دریافت بالاى کاروتنوئیدها احتمالاً مىتواند خطر این بیمارى را کاهش دهد. به نظر مىرسد که نقش حفاظتى در برابر سرطان ناشى از توانایى بتاکاروتن در پاکسازى بدن از موادى است که عامل ایجاد تغییرات سرطانزایى در سلولها هستند.
به علاوه نتایج تحقیق این مرکز، چنین نشان داده است که کاروتنها احتمالاً در برابر سرطان ریه هم در افراد سیگارى و هم غیر سیگارى و به طور مشابه در خانمها و آقایان، داراى نقش حفاظتى مىباشند. قرار دادن منظم قیسی در رژیم غذایى سبب افزایش دریافت کاروتنها می‌گردد.
درمان فشار خون بالا
قیسی منبع غنى پتاسیم است که در هر 100 گرم از آن، 4/1 گرم پتاسیم وجود دارد. مصرف 5/2 تا 9/3 گرم پتاسیم در رژیم غذایى به طور روزمره، در افراد داراى فشار خون طبیعى و بالا سبب کاهش فشار خون مىگردد.
ـ افسردگى در سالمندان
استفاده از قیسی به میزان مناسب می‌تواند بعنوان یک میان وعده عالی براى سالمندانى که از افسردگى و فراموشى ناشى از کمبود پتاسیم در رژیم غذایى رنج مىبرند محسوب گردد.
ـ شبکورى
فقدان مصرف غذاهاى غنى از کاروتن منجر به ضعف بینایى خصوصا در سالمندان که اغلب میوه و سبزیجات تازه کمى مصرف مىکنند، مىگردد. قیسی منبع خوبى از کاروتن است.
ـ مشکلات وزنى
قیسی طعم شیرینى دارد در حالى که نسبتا انرژى کمى آزاد مىکند. این محصول همچنین داراى فیبر است و فرمى از قند را که به آهستگى در بدن مىسوزد، به درون جریان خون وارد مىسازد. لذا براى افرادى که مراقب وزن خود هستند، منبع غذایى عالى کم انرژى، خصوصا به عنوان میان وعده، مىباشد.
ـ سلامتى لثهها
قیسی به علت دارا بودن ویتامین C نقش مهمى در حفظ سلامت لثهها ایفا مىکند. لذا افرادى که به هر علتى دچار خونریزى لثه مىشوند یا تحت اعمال جراحى لثه و دندان قرار مىگیرند لازم است حتما منابع ویتامین C و از جمله قیسی‌های تازه.
مواد معدنی و ویتامین
قیسی نیز حاوی مواد مغذی بسیاری همچون فیبر رژیمی، ویتامینC، ویتامینA، بتا کاروتن، آهن، پتاسیم و… است. مصرف 3 عدد قیسی انرژی حدود 50 کالری را فراهم می‌آورد.
قیسی محتوای بالاتری از پتاسیم نسبت به میوه تازه دارد. پتاسیم عنصر مهمی‌در بدن است و نقش حیاتی در متابولیسم و عملکرد بافت‌ها، ارگان‌ها و سایر سلول‌های بدن ایفا می‌کند. پتاسیم رژیمی برای سلامتی قلب و حفظ فشار خون سالم ضروری است. این عنصر برای فعالیت الکتریکی قلب، ساختمان عضلات و رشد طبیعی بدن ضروری است. قیسی نسبت به زردآلوی تازه منبع مهمتری از آهن محسوب می‌شود. رژیم متشکل از انواع متنوعی از غذاهای غنی از آهن، به پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن، که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت شایع‌ترین مشکل تغذیه‌ای در جهان است، کمک می‌کند.
منبع ویتامین A
این ویتامین ضروری، جزء ویتامین‌های محلول در چربی است و به عنوان آنتی اکسیدان در نظر گرفته می‌شود و باعث محافظت از سلول و حذف رادیکال‌های آزاد از بدن می‌شود. تولید رادیکال‌های آزاد در بدن نتیجه قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مثل سرب و مصرف دخانیات است. به علاوه، سایر فواید ویتامین A شامل بهبودی در بینایی، تنظیم عملکرد سلولی، رشد استخوان و تقویت سیستم ایمنی و نیز پیشگیری از سرطان است.
منبع ویتامین C
ویتامینC، ویتامین ضروری با فعالیت آنتی اکسیدانی است که سلولها را از اکسیداسیون حفظ می‌کند و باعث حذف رادیکال‌های آزاد که عامل سرطان‌اند، می‌گردد. ویتامین C برای سلامت دندان، استخوان، پوست، بافت همبند، کمک به جذب آهن و حفاظت در برابر سرماخوردگی و آنفلوآنزا مفید است.
منبع ویتامین K
این ویتامین کلسیم را در اعمالی مثل حفظ سلامتی استخوان، دندان و غضروف کمک می‌کند. همچنینویتامین K به ایجاد لخته خون در طول آسیب دیدگی برای پیشگیری از خونریزی کمک می‌کند. یک فنجان قیسی روزانه 4 میکروگرم ویتامین K تامین می‌کند، که می‌تواند بخشی از نیاز روزانه به این ویتامین را فراهم آورد.
قیسی علاوه بر ویتامین‌های گفته شده، حاوی سطوح بالای آنتی اکسیدان‌ها است. مطالعات نشان می‌دهند که میوه‌جات رسیده نسبت به میوه جاتی که به طور کامل نرسیده‌اند، آنتی اکسیدان بالاتری دارند.آنتی اکسیدان‌ها به حذف رادیکال‌های آزاد که عامل سرطان و سایر بیماری‌ها هستند، کمک می‌کنند.
منبع کلسیم
این ماده معدنی برای حفظ استخوان، دندان و غضروف نیاز است. پوکی استخوان یک مشکل رایج در میان زنان مسن است. این بیماری با مصرف کلسیمطبق توصیه سفارش شده در روز قابل پیشگیری است. 100 گرم قیسی در حدود 44/53 میلی گرم کلسیم تامین می‌کند.
منبع بتا کاروتن
قیسی سرشار از کاروتنوئیدها پیش‌سازهای ویتامین A و سایر مواد مغذی گیاهی آنتی اکسیدان است. این آنتی اکسیدان‌ها بدن را در برابر آسیب‌های اکسیداتیو و رادیکال‌های آزاد، که باعث افزایش خطر پیشرفت سرطان و سایر بیماری‌ها می‌شوند؛ حفظ می‌کنند. قیسی سرشار از بتا کاروتن است که نقش‌های حیاتی‌ای در بدن دارد، فواید آن شامل کمک به پیشگیری و درمان آرتریت روماتوئید، بیماری قلبی، سرطان، فشارخون بالا، مشکلات پوستی، آب مروارید، بیماری وابسته به سن تحلیل ماکولار و سردرد است. نصف فنجان قیسی، 47 درصد از نیاز روزانه به بتا کاروتن را فراهم می‌آورد.